Slactivism – Slaktivizm & Clicktivism - Kliktivizm
İlk kez 1995’de Dwight Ozard ve Fred Clark tarafından Cornerstone Festival’inde kullanılan terim en
yalın açıklaması ile “durduğu yerden dijital eylem desteklemeye” deniyor.
Slacker (tembel) ve activism (aktivizm) kelimelerinden türetilmiş Slaktivism – Slaktivizm kavramı, eylem
ve protestolara fiziksel olarak katılmayan, ancak durduğu yerden yazarak, yorum yaparak, like ederek
RT’leyerek, buluta dijit serperek, çoğunlukla sosyal paylaşım kanallarından destek ya da köstek
olanlara verilen ad.
Tam tercümesi; Tembel Eylemci ya da Sanal, Dijital Eylemci:)
Slactivist – Slaktivist
Slaktivistler genel olarak bir takım imza kampanyalarına, gruplara, cemaatlere katılır ve klavye,
ekran başında yandaşlarının savundukları şeyler doğrultusunda iletişim kurar, fikirleri yaymaya çalışır,
destekler, paylaşırlar. Olaylara ilişkin haberleri, yazıları, duyumları, fotoğrafları, videoları kopyalar,
yapıştırır, sosyal medyada yayarlar. İnandıkları, katıldıkları fikre, davaya dijital kanallardan katılırlar.
Cliktivist – Kliktivist
Bir de cliktivist’ler (kliktivist) var ki onlar da temelde bir takım toplumsal eylemleri, dönüşüm, iyileşme
hareketlerini klavye başından örgütlüyor ve/veya destekliyorlar. Ancak bunlar somut rakamlarla ve
adımlarla, çok net hedeflerle internet temelli aksiyonlar, kampanyalar yapıyorlar.
Kliktivistler, slaktivistlerden bazı noktalarda ayrılıyorlar:
- Herhangi bir konuda toplumsal kaygı, koruma, gerekçesi ile bir şirketin ürünlerin karşı protesto
kampanyası ya da mesela aids’le mücadele başlatıyorlar.
- Eyleme özel site, sayfa vb. açıyorlar.
- Satın almayalım, şunu yapalım, bunu edelim türünde çağrı vb. ile imza kampanyası başlatıyorlar
- Şu kadar imza toplarsak, devletin şu birimine ya da şu kuruma, şirkete vb. gidip, yasa, kural, koşul vb.
çıkarttıracak, değiştirteceğiz vb. diyorlar
- Belirlenen hedef içinde sürekli, sistemli tekrarlar yapıyorlar.
- Sorumluları, başı, lideri vb. daha beirli...
Kısacası, kliktivistlere, slaktivistlerden daha sistemli, örgütlü dijital, sanal eylemciler diyebiliriz.
Parmak Aktivistleri hakkında düşünceler;
Aktivizm, taraftarlık, gönüllülük, sempatizanlık vb. nin yeniçağdaki sanal versiyonu olan bu kavram ve
durumlar, sosyal paylaşım ağları ile en az saha eylemleri kadar gerçek, en az onlar kadar belirleyici,
ve etkin...
Yeni nesil, sanal alem mensubu klavye ya da parmak aktivistleri, sahada koşturup, yaralanan,
bağıran, savaşan, zarar gören, hatta tutuklanan ya da hastalık bulaşan gerçek eylemciler, gönüllüler
tarafından “salaktivist “ olarak da niteleniyorlar.
Haklarındaki olumlu, olumsuz düşünceler;
- Bir halta yaramazlar, bizim anamızdan emdiğimiz süt burnumuzdan gelirken onlar kendilerini tatmin
ederler, o kadar...
- Davaya sosyal medyanın müthiş yayma gücünü de eklerler. Daha çok taraftar, yandaş toplamak için
yararlı ve gereklidirler.
- Hem savunma, hem suçlama yapmak isteyen taraflar için kayıt tutulmasına yararlar. Artık
vazgeçilemezler.
- Resmi kanalların dışında, gerçek ve farklı bilgilere ulaşılmasını sağlarlar.
- Dezenformasyon ve bilgi kirliliği yaratır, olayların asıl amacından sapmasına, dağılmasına, farklı, kötü
amaçlar için yönlendirilmesine sebep olurlar. Manipülasyona çok müsaittir. Eyleme, davaya zarar
verir,
- Ya da tam tersine gücünü arttırırlar.
- Farklı lokasyonlardaki eylemlerin birbirinden gerçek zamanlı haberinin olmasını, senkronizasyonu
sağlarlar.
Sonuç: Tüm itiraz ve karşı görüşlere, "baş belası" olarak nitelenmelerine rağmen, sivil katılımlı, toplu
eylemler, kampanyalar, girişimler için slaktivist ve kliktivistler artık var ve bundan sonra da hep olacak
görünüyor.
Ya parmaklar çalışmasaydı neler, nasıl olurdu?
Artık bu alanda kült örnekler ve case study (vaka) olan; Arap Baharı ve Gezi Olaylarını
- Slaktivistler, kliktivistler olmasaydı nasıl olurdu?
- Olayları yalnızca sınırlı erişimi olan, kısıtlı hareket edebilen konvansiyonel medya aracılığı ile
izlese idik neler olurdu?
- Devrim Danışmanları, Devrim Koçları, Sivil İtaatsizlik Hareketleri, Barışcıl Direniş Eylemleri bu
kişilerin ve kanalların yokluğunda bu kadar yaygın ve etkin olabilirler miydi?
gibi alternatiflerle düşünmek bile ülkemizde "klavye delikanlıları" da denen yeni nesil eylemcilerin geleceğini epeyce anlatıyor...
Slaktivist ve kliktivistler artık hayatımızın ayrılmaz parçası, kabul edelim... Yaşasın Sanal Devrimciler!
***************************
Bu yazı Martı Dijital için yazılmıştır. @MartiDergisi ´ndeki diğer yazılarımı okumak için tıklayınız.
İş ve Gelecek Tasarımcısı (Martı) - M-GEN´de > İş ve Gelecek Tasarımcısı
***************************
Daha iyi bir gelecek için hizmetlerimiz hakkında bilgilenmek,
Seminer-Workshop-Moderasyon-İçerik-Etkinlik Kurgusu vb. talepleri için görüşmek,
Özel-özgün çalışmalarla işinize, hayatınıza dair iyileştirmeler yapmak üzere antrenörlük almak
Stratejik Danışmanlık, İş Tasarımı ve Avatarlığı hizmetlerimizden yararlanmak isterseniz;
Başvuru ve sorularınız için lütfen > burayı tıklayınız
Hizmetlerimiz & Eğitim & Seminerlerimiz I M-GEN Resmi Sitesi (Referans ve Projelerimiz)
Ufuk Tarhan´ın yazı ve haberlerini Twitter ve Facebook dan takip edebilirsiniz.
Tablet Seminerler, yetişkin bireylerin geleceğe hazırlanmak ve kazanmak için her gün artan“öğrenme
ihtiyacını” karşılamak üzere verilen, yüz yüze, sınıf ortamında gerçekleşen gelişim seminerleridir.
Sinemaya gitmek kadar kolay, hediye edecek kadar değerlidir. Bu siteden alınıp, hediye edilebilir.
Kazanmayı öğretir. O kadar kolay ve pratiktir ki "bütçeniz seminere katıldığınızı fark etmez bile!"